Dodatkowym argumentem, przemawiającym za zasadnością stanowiska Emerytów, może być treść opublikowanej 11 grudnia 2024 roku opinii Europejskiej Komisji Na Rzecz Demokracji Przez Prawo (Komisja Wenecka).
Opinia odnosiła się do projektu poprawek do Konstytucji RP dotyczących Trybunału Konstytucyjnego i dwóch ustaw o Trybunale Konstytucyjnym.
Komisja Wenecka w punkcie 64 wyraziła stanowczy pogląd, iż wszystkie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego powinny być publikowane. Z kolei te dotknięte wadą, w postaci uczestniczenia w ich wydaniu, nielegalnie powołanych sędziów, mogą być publikowane, z zastrzeżeniem ich potencjalnej wzruszalności (ang. potential reopening of proceedings). Komisja Wenecka stoi na stanowisku, iż żaden system kontroli konstytucyjności nie może zależeć od dobrej woli władzy politycznej, w szczególności w zakresie stwierdzenia ważności orzeczeń.
Komisja Wenecka stanęła również na stanowisku (punkt 41 opinii), iż orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotknięte ww. wadą, nie powinny być uznawane za nieważne. Komisja skłania się do poszukiwania bardziej umiarkowanych rozwiązań, jak chociażby dopuszczenie możliwości wznowienia postępowań ze skutkiem na przyszłość (ex nunc).
Jako przykład zastosowania opisanego mechanizmu wznowieniowego, Komisja podaje możliwość ustanowienia przepisów, zgodnie z którymi, podmioty zainteresowane wznowieniem postępowania przed TK (np. Rzecznik Praw Obywatelskich, czy też podmiot wnoszący skargę konstytucyjną), mogłyby, np. w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej TK, wznowić postępowanie przed TK. Komisja Wenecka trafnie wskazała, iż taki nadzwyczajny instrument prawny, chroniłby ważność bezspornych orzeczeń (ang. uncontested judgments), zapewniając pewność prawną oraz zapobiegając potencjalnym naruszeniom praw człowieka (punkt 42 opinii).
Przekładając powyższe rozważania, na grunt wyroku TK z dnia 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20, wskazać należy, iż kierując się zaleceniami Komisji Weneckiej, wyrok ten powinien zostać opublikowany. Z kolei fakt zasiadania w składzie orzekającym, nielegalnie powołanego sędziego, nie powinien mieć znaczenia, gdyż orzeczenie to należy zakwalifikować do kategorii orzeczeń bezspornych (ang. uncontested judgments), o których wspominała Komisja Wenecka. Za taką kwalifikacją przemawia szereg okoliczności.
Po pierwsze, orzeczenie to, z pewnością nie będzie wzruszane przez Rzecznika Praw Obywatelskich, gdyż RPO czyni starania na rzecz opublikowania rzeczonego wyroku.
Po drugie, orzeczenie to nie będzie również kontestowane przez składającego skargę konstytucyjną z dnia 8 lipca 2019 r., która zainicjowała postępowanie przed TK w sprawie SK 140/20, gdyż wyrok TK okazał się dla składającego skargę korzystny.
Wreszcie, po trzecie, należny mieć na uwadze, że sam Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zdaje się pozytywnie odnosić do kwestii trafności argumentacyjnej wyrażonej w ww. wyroku TK. W piśmie do RPO, Minister wskazał, iż „bez względu na ocenę trafności argumentacji konstytucyjnej podniesionej w przywołanej sprawie przez Trybunał Konstytucyjny – postrzega poruszone zagadnienie nie tyle w perspektywie wykonania rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego, co w kategoriach rozwiązania problemu określonej grupy emerytów, których świadczenia zostały ukształtowane w niekorzystny sposób w związku z przejściem przez nich na wcześniejszą emeryturę. W ocenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zagadnienie to jest doniosłe i wymaga adekwatnego do swojej wagi rozwiązania”.
Poniżej przedstawiam zestawienie, zasadniczo korzystnych dla Emerytów, orzeczeń sądów powszechnych, w sprawach wynikających z wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20.
Kancelaria oferuje pomoc przy reprezentacji w sprawach SK 140/20 przed Zakładem
Ubezpieczeń Społecznych o ponowne obliczenie wysokości emerytury, a także na
późniejszych etapach postępowania, tj. przed właściwym Sądem Okręgowym oraz Sądem
Apelacyjnym.
Kancelaria świadczy pomoc prawną na terenie całej Polski.
Z uwagi na fakt, iż postępowanie w sprawie ponownego obliczenia wysokości emerytury toczy się najpierw przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, a następnie, w przypadku wydania przez ZUS decyzji odmawiającej ponownego obliczenia emerytury przed Sądem Okręgowym i Sądem Apelacyjnym, Kancelaria opracowała dwa warianty pomocy prawnej, tj.:
Dla osób, które wolą samodzielnie prowadzić spór z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych Kancelaria oferuje pomoc przy redakcji pism procesowych. W takich przypadkach wynagrodzenie ustalane jest indywidualnie z Klientem, w zależności od etapu postępowania.
Osoby zainteresowane współpracą z Kancelarią proszone są o kontakt telefoniczny 508 303 387 lub mailowy kancelaria@ahanderek.pl.
Powyższe informacje nie stanowią oferty w rozumieniu art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego, lecz jedynie zaproszenie do zawarcia umowy.
Z wyrazami szacunku,
dr Andrzej Hańderek
radca prawny